Η πρώτη απ’ αυτές τις Ελληνίδες ήταν η Μαριάννα (Μαρί) Γιαννάτου.
Ήταν πολωνικής καταγωγής και απέκτησε την ελληνική υπηκοότητα μετά τον γάμο της στην Αθήνα μ’ ένα Έλληνα, τον Δημήτριο Γιαννάτο. Στην αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Γιαννάτου εργαζόταν στην πολωνική πρεσβεία και συνεργαζόταν με τις πολωνικές και αγγλικές μυστικές υπηρεσίες εναντίον των ναζί. Μετά την κατάληψη της Ελλάδας από τους Γερμανούς, την άνοιξη του 1941, αυτή και ο σύζυγός της ανέπτυξαν αντιστασιακή δράση. Υπήρξαν μέλη της οργάνωσης του Πολωνοέλληνα, Γεωργίου (Jerzy) Ιβάνωφ-Σαϊνοβιτς, που ήταν υπεύθυνος για τα πρώτα θεαματικά σαμποτάζ στην Ελλάδα εναντίον των Γερμανών κατακτητών. Μάλιστα, η Μαριάννα Γιαννάτου και ο άνδρας της προμήθευσαν τον μεγάλο αυτό σαμποτέρ των Συμμάχων με μαγνητικές βόμβες, ασυρμάτους, και όπλα που τους είχαν εφοδιάσει οι Βρετανοί στην αρχή της Κατοχής. Το ζεύγος φιλοξενούσε για ένα διάστημα στο σπίτι τους τον Ιβάνωφ, τον οποίο παρουσίαζαν στους γείτονές τους ως αδελφό της Μαριάννας από την Πολωνία. Τα μέλη της οργάνωσης συνελήφθησαν από τους Γερμανούς στις 18 Οκτωβρίου 1942 κατόπιν προδοσίας. Βασανίστηκαν άγρια από τη Γκεστάπο και στις 2 Δεκεμβρίου 1942 καταδικάστηκαν σε θάνατο από το γερμανικό στρατοδικείο της Αθήνας για κατασκοπεία και υπόθαλψη εχθρού. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η Μαριάννα Γιαννάτου ήταν η πρώτη Ελληνίδα που καταδικάστηκε σε θάνατο από γερμανικό στρατοδικείο στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στις 4 Ιανουαρίου 1943, ο Γεώργιος Ιβάνωφ, ο Δημήτριος Γιαννάτος και άλλοι άνδρες της οργάνωσης εκτελέστηκαν διά τυφεκισμού στην Καισαριανή. Για τη Γιαννάτου αποφασίστηκε η εκτέλεσή της να γίνει με αποκεφαλισμό. Στην Ελλάδα η λαιμητόμος είχε καταργηθεί ως μέθοδος εκτέλεσης από τις αρχές του 20ου αιώνα. Για το λόγο αυτό οι Γερμανοί τη μετέφεραν στη Βιέννη όπου και άφησε την τελευταία της πνοή στη λαιμητόμο του Περιφερειακού Δικαστηρίου στις 15 Φεβρουαρίου 1943.
Μαριάννα (Μαρί) Γιαννάτου
Η δεύτερη Ελληνίδα ηρωίδα που εκτελέστηκε στη Βιέννη στα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν η Ιουλία Μπίμπα.
Η Μπίμπα ανήκε σε μία επίλεκτη ομάδα αγωνιστών με τον τίτλο «Ουλαμό Καταστροφών» εντός της αντιστασιακής οργάνωσης ΠΕΑΝ («Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων»). Αυτή υπό τον ιδρυτή της οργάνωσης, αεροπόρο Κώστα Περρίκο, ήταν υπεύθυνη για κάποια από τα εντυπωσιακότερα σαμποτάζ σε βάρος των ναζί στην Αθήνα το 1942. Τα μέλη του «Ουλαμού Καταστροφών» κατασκεύαζαν τις βόμβες που χρησιμοποιήθηκαν στις επιχειρήσεις αυτές στο σπίτι της Μπίμπας, η οποία στη συνέχεια τις μετέφερε στα σημεία των σαμποτάζ. Στις 20 Σεπτεμβρίου 1942 πραγματοποιήθηκε η πιο σημαντική αντιστασιακή ενέργεια του «Ουλαμού Καταστροφών», η βομβιστική επίθεση εναντίον των γραφείων της ΕΣΠΟ («Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση»), της μεγαλύτερης ελληνικής ναζιστικής οργάνωσης στην Κατοχή. Η ΕΣΠΟ είχε βασικό στόχο της την ενεργή υποστήριξη της πολεμικής προσπάθειας των Γερμανών. Σε αυτή συμπεριλαμβανόταν η αποστολή Ελλήνων εργατών στα γερμανικά πολεμικά εργοστάσια και η συγκρότηση μίας ελληνικής μεραρχίας που θα πολεμούσε στο Ανατολικό Μέτωπο στο πλευρό των Γερμανών. Εξαιτίας της καταστροφής των γραφείων της ΕΣΠΟ, το δεύτερο σχέδιο δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Προκειμένου να μην κινήσει τις υποψίες των Γερμανών, η Ιουλία Μπίμπα μετέφερε τη βόμβα που προοριζόταν για την ΕΣΠΟ από το σπίτι της μέσα σε πάνινη τσάντα που καλυπτόταν με χόρτα. Ήταν 10 κιλών και τόσο ισχυρή που ισοπέδωσε το τριώροφο κτήριο στο κέντρο της Αθήνας όπου στεγάζονταν τα γραφεία της ΕΣΠΟ καθώς και της Μυστικής Υπηρεσίας του Γερμανικού Στρατού. Η υπηρεσία αυτή που τέθηκε εκτός δράσης για μεγάλο χρονικό διάστημα υπήρξε υπεύθυνη για τη σύλληψη αντιστασιακών, κυρίως ασυρματιστών που έστελναν πληροφορίες στο Συμμαχικό Στρατηγείο στο Κάιρο για τις γερμανικές δυνάμεις στην Ελλάδα.
Η βομβιστική επίθεση εναντίον της ΕΣΠΟ ήταν η μεγαλύτερη πράξη σαμποτάζ που είχε γίνει μέχρι τότε από αντιστασιακή οργάνωση σε αστικό ιστό χώρας που είχε κατακτηθεί από τους ναζί. Η ενέργεια αυτή χαιρετίστηκε από τους συμμαχικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς.
Στις 11 Νοεμβρίου 1942, κατόπιν προδοσίας, οι Γερμανοί συνέλαβαν στο κρησφύγετό τους σημαντικά μέλη της ΠΕΑΝ, συμπεριλαμβανομένων του Κώστα Περρίκου και της Ιουλίας Μπίμπα, καθώς και της οργάνωσης του Ιβάνωφ που φιλοξενούνταν στον ίδιο χώρο. Η Ιουλία Μπίμπα υπέστη άγρια βασανιστήρια από τους Γερμανούς για να την εξαναγκάσουν να αποκαλύψει πληροφορίες για την ανατίναξη των γραφείων της ΕΣΠΟ και της Μυστικής Υπηρεσίας του στρατού τους, καθώς και για τους αντιστασιακούς που την είχαν κάνει. Το μόνο που η Μπίμπα τους είπε ήταν ότι είχε ενεργήσει μόνη της και αυτοβόλως. Αυτή και οι περισσότεροι άλλοι αντιστασιακοί της ΠΕΑΝ που συνελήφθησαν μαζί της καταδικάστηκαν σε θάνατο από το γερμανικό στρατοδικείο στην Αθήνα. Ο Κώστας Περρίκος και οι άνδρες συναγωνιστές του εκτελέστηκαν διά τυφεκισμού στην Καισαριανή. Οι Γερμανοί συνέχισαν να βασανίζουν της Μπίμπα ακόμη και μετά την καταδίκη της, ελπίζοντας ότι θα έσπαγε και θα τους αποκάλυπτε πληροφορίες για την ελληνική Αντίσταση. Αυτό δεν συνέβη ποτέ, και τότε τη μετέφεραν στη Βιέννη όπου εκτελέστηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1943 στη λαιμητόμο του Περιφερειακού Δικαστηρίου της Βιέννης.
Λεπτομέρειες για την τέλος αυτής της ηρωίδας έγιναν γνωστές στην Ελλάδα επτά δεκαετίες αργότερα, μέσω του βιβλίου των Παντελή Βατάκη, Κωνσταντίνου Λαγού και Βασίλη Φίλια, Κωνσταντίνος Δ. Περρίκος (1905-1943)> Η Βιογραφία ενός Ήρωα, Εκδόσεις Μένανδρος, Αθήνα 2017
Διαβάστε εδώ αναλυτικά τα γεγονότα που οδήγησαν στη σύλληψη και θανάτωση της Ιουλίας Μπίμπα στα αγγλικά, εμπεριστατωμένα από τη σχετική βιβλιογραφία και καταγεγραμμένα από τον ιστορικό Κωνσταντίνο Λαγό.
Ιουλία Μπίμπα
Η Σοφία Μαυρίδου ήταν η τρίτη Ελληνίδα αγωνίστρια που εκτελέστηκε στη λαιμητόμο του Περιφερειακού Δικαστηρίου της Βιέννης. Ελάχιστα στοιχεία είναι γνωστά γι’ αυτή της ηρωΐδα της ελληνικής Αντίστασης, και καμία φωτογραφία της. Φαίνεται ότι ήταν παντρεμένη και το πατρώνυμό της ήταν Κωστή. Υπάρχει μία αναφορά ότι υπήρξε ηθοποιός. Στην Κατοχή ήταν μέλος της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΑΜ («Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο»). Δεν γνωρίζουμε πότε και πως τη συνέλαβαν οι Γερμανοί. Το στρατοδικείο τους στην Αθήνα τη καταδίκασε σε θάνατο με την κατηγορία της κατασκοπείας. Εκτελέστηκε στη λαιμητόμο της Βιέννης στις 5 Ιουλίου 1944, μόλις τρεις μήνες από την απελευθέρωση της Αθήνας.
Στις 22 και 25 Οκτωβρίου 2023 πραγματοποιήθηκαν δύο εκδηλώσεις στη μνήμη τους.
Την Κυριακή 22 Οκτωβρίου τελέστηκε μνημόσυνο στον ελληνορθόδοξο καθεδρικό ναό της Αγίας Τριάδας χοροστατούντος του Μητροπολίτη Αυστρίας, Ουγγαρίας και Μεσευρώπης, κ. Αρσενίου. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης δόθηκαν ομιλίες για τις τρεις Ελληνίδες ηρωίδες από τους συγγραφείς κ.κ. Παντελή Βατάκη και Κώστα Λαγό, καθώς και από τον κ. Κωστή Περρίκο, εγγονό του ήρωα της Εθνικής Αντίστασης Κώστα Περρίκου.
Την Τετάρτη 25 Οκτωβρίου έγινε η εκδήλωση μνήμης για τις τρεις Ελληνίδες της Εθνικής Αντίστασης στο χώρο του Ανώτερου Δικαστηρίου Ποινικών Υποθέσεων Βιέννης, όπου υπήρχε η λαιμητόμος. Σήμερα είναι χώρος μνήμης για τα θύματα του ναζισμό .
Το 1945 λίγο πριν οι Ρώσοι μπουν στη Βιέννη, οι δήμιοι έσπασαν τη λαιμητόμο και την πέταξαν στο Δούναβη φοβούμενοι ότι θα τη χρησιμοποιούσαν στους ίδιους! Παρά την απουσία της λαιμητόμου, η αίθουσα προκαλεί ακόμη ανατριχίλα σε όσους την επισκέπτονται αφού υπάρχει η εσοχή όπου έτρεχε το αίμα όσων αποκεφαλίζονταν καθώς και μία μεγάλη βρύση με το νερό της οποίας ξεπλένονταν τα αίματα από τη λαιμητόμο, μετά από κάθε αποκεφαλισμό. Μία ασπρόμαυρη φωτογραφία της λαιμητόμου σε φυσικό μέγεθος υπάρχει στον τοίχο δίπλα από εκεί που ήταν στημένη. Μετά από τρισάγιο που τέλεσε ο πατήρ Ιωάννης, ιερέας της ελληνορθόδοξης ενορίας του Αγίου Γεωργίου της Βιέννης, ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου κ. Friedrich Forsthuber έδωσε ομιλία για τη σημασία του χώρου ως συμβόλου της βαρβαρότητας του ναζιστικού καθεστώτος. Στη συνέχεια, στην κεντρική αίθουσα του του Ανώτερου Δικαστηρίου Ποινικών Υποθέσεων Βιέννης όπου γίνονται οι σημαντικότερες δίκες στην Αυστρία, δόθηκαν ομιλίες για τις τρεις Ελληνίδες ηρωίδες από τους κ.κ. Friedrich Forsthuber και Κώστα Λαγό.
ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου κ. Friedrich Forsthuber στην εκδήλωση μνήμης για τις τρεις Ελληνίδες της Εθνικής Αντίστασης στο χώρο του Ανώτερου Δικαστηρίου Ποινικών Υποθέσεων Βιέννης
ο ιστορικός και συγγραφέας κ. Κώστας Λαγός στην εκδήλωση μνήμης για τις τρεις Ελληνίδες της Εθνικής Αντίστασης στο χώρο του Ανώτερου Δικαστηρίου Ποινικών Υποθέσεων Βιέννης
